Καρκίνος του μαστού: Η ανάγκη πρόληψης σημαίνει συμφιλίωση με την πραγματικότητα
Πέρασα το κατώφλι του χειρουργείου πριν λίγες μέρες για να πραγματοποιήσω μια εγχείρηση αφαίρεσης ινομυωμάτων. Γνώριζα καλά ότι πρόκειται για μια τυπική επέμβαση που μπορεί να σε σώσει από μεγάλη δυστυχία στο μέλλον. Είναι μέρος της πρόληψης απέναντι στον καρκίνο του ενδομητρίου. Ευτυχώς, πήγαν όλα καλά.
Ξύπνησα και μοιράστηκα ένα θάλαμο αποθεραπείας μαζί με άλλες γυναίκες που έδωσαν μια πραγματική μάχη. Γυναίκες που είχαν υποβληθεί σε μαστεκτομή και απαλλάχθηκαν -οριστικά εύχομαι- από τον καρκίνο του μαστού. Γυναίκες που δε γιορτάζουν μόνο σήμερα, αλλά εμψυχώνουν με το παράδειγμα τους καθημερινά και άλλα θύματα της νόσου.
Σε αυτό το θάλαμο, συνειδητοποίησα πόσο μικρή είναι η απόσταση της ζωής από το θάνατο, της πρόληψης από τη χημιοθεραπεία, της ελευθερίας από την υποστηριζόμενη διαβίωση.
Ταυτόχρονα, όμως, συνειδητοποίησα και μοιράζομαι μέσα από αυτές τις γραμμές την αξία της πρόσβασης στην έγκαιρη διάγνωση και εν συνεχεία στη δημόσια και δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, αλλά και τη σημασία της κρατικής παρέμβασης.
Ενδεικτικό είναι ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ, 9 στα 10 θύματα του καρκίνου του μαστού, επιβιώνουν στις χώρες με υψηλό ΑΕΠ και αναπτυγμένο κοινωνικό κράτος, τη στιγμή που η τιμή αυτή πέφτει στο 6/10 και 4/10 σε Ινδία και Νότια Αφρική αντίστοιχα. Παράλληλα, παρατηρείται μικρότερη θνητότητα σε αναπτυγμένες (δυτικότροπες) χώρες της τάξης των 12 θανάτων ανά 100.000 κατοίκους (Β. Αμερική – Ευρώπη) σε σύγκριση με τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου καταγράφονται ετησίως περισσότεροι από 20 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους.
Γεγονός που αντανακλά κατά κύριο λόγο τη διαφορά πρόσβασης σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας, τόσο στον τομέα της πρόληψης – πρώιμης διάγνωσης όσο και στον τομέα της αποτελεσματικής θεραπείας.
Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο νοσούν 7.772 γυναίκες από καρκίνο του μαστού, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η νόσος δεν εκδηλώνεται και σε άνδρες. Υπάρχουν μύθοι που, πλέον, καταρρίπτονται.
Σήμερα, το ελληνικό κράτος προσφέρει ένα από τα πιο επαρκή προγράμματα πρόληψης πανευρωπαϊκά που φέρει το όνομα της Φώφης Γεννηματά, αποτίοντας φόρο τιμής στη μνήμη της. Στόχος του είναι να παράσχει δωρεάν προσυμπτωματικό έλεγχο σε περίπου 1,3 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 50 έως 69 ετών, δωρεάν επίσκεψη στο γιατρό για τις γυναίκες που θα έχουν ευρήματα, καθώς και δωρεάν διενέργεια υπερηχογραφήματος για περαιτέρω αποσαφήνιση των ευρημάτων. Σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί ήδη 40.000 ψηφιακές μαστογραφίες.
Δεν είναι, όμως, το κράτος αυτό που πρέπει να λειτουργεί αποτρεπτικά, αλλά η ατομική συνείδηση και ευθύνη. Όχι με βάση το φόβο για το άγνωστο, αλλά τη σιγουριά για την επόμενη ημέρα.
Το κράτος και οι δομές υγείας στέκονται αρωγός και οδοδείκτης μιας καλής ζωής, ωστόσο εμείς είμαστε που έχουμε την ευθύνη του εαυτού μας. Για αυτό και πρέπει να εξεταζόμαστε συχνά, να ενημερωνόμαστε και να επαφιέμεθα στην ασφάλεια της πρόληψης.
Μόνο, έτσι, θα νικήσουμε το φόβο και θα αφαιρέσουμε μπροστά από τη νόσο του καρκίνου οριστικά τον χαρακτηρισμό «επάρατη».